Gebelikte 19. Hafta
Gebeliğinizde 19. haftaya geldiğinizde bebeğinizin yaklaşık kilosu 200 – 250 gram olmakta ve kafasında saçları belirmeye başlamaktadır. Bu haftaya geldiğinizde bebeğinizin cinsiyeti kız ise yumurtalıkları hızla artmakta olup, ileride dişilik hormonu salgılayacak özelleşmiş hücrelerle çevrelenmektedir. Eğer bebeğinizin cinsiyeti erkek ise prostat gelişimi bir önceki hafta tamamlanmıştır. Ancak testisleri hala kain boşluğunda bulunup, yumurtalık torbasına henüz inmemiştir.
19. haftada bebeğinizin vücudunda ‘’verniks caseosa’’ denilen koruyucu bir katman, deri üzerinde oluşmaya başlamaktadır. Bu katmanın oluşmasıyla beraber bebeğinizin yağ dokusu da artmaya devam etmektedir. Verniks caseosa doğumdan sonra bebeğinizin vücudunda gördüğünüz beyaz yağlı tabakadır. Bu madde bebeğinizi içerisinde bulunduğu amniyon sıvısıyla olan temas ve sürtünmeden korumaktadır. Sonuçta oluşan yağ tabakası ise bebeğinizin vücut ısısını korumaya yardımcı olmaktadır.
Bu haftaya geldiğinizde bebeğinizde olan bir diğer gelişimde duyularda görülmektedir. Bu haftada koklama, tatma, duyma, görme ve dokunma hislerini aldığımız özelleşmiş hücreler inanılmaz bir hızda gelişimine devam etmektedir. Örneğin, bebeğiniz yüksek seslere sıçrama şeklinde tepkiler verebilir, siz de bu tepkileri hissedebilirsiniz.
Bu zamanlarda artık bebeğinizin kemikleri de iyice geliştiği için ultrasonda da daha rahat görülmektedir. Ultrasona girdiğinizde uyanık olduğu bir ana denk gelirseniz taklalar attığını, ellerini yüzüne götürdüğünü veya elleri ile bacaklarını sürekli hareket ettirdiğini bile görebilirsiniz. İlk gebeliğinizi yaşıyorsanız bu hareketleri henüz hissetmeye başlamamış olabilirsiniz ancak birkaç hafta içinde hissetmeye başlayacağınızdan emin olabilirsiniz.
Gebeliğinizin ikinci üç aylık dönemine tekabül eden bu dönemde, kan basıncınız ciddi anlamda düşük olabilir. Çünkü kalbiniz bebeğinizin ihtiyaçlarını karşılamak için 1.5 kat daha fazla çalışmakta olacaktır. Bu sebeple küçük tansiyonunuz 40 veya 30’lara kadar düşebilmekte ve bu durum kendinizi oldukça yorgun hissetmenize neden olabilmektedir. Baş dönmesi yaşamanız da olasıdır. Böyle bir durum ile karşılaştığınızda sırt üzeri yatarak, bacaklarınızı da kalp seviyenizin üzerine çıkacak şekilde kaldırmanız iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Ek olarak tuzlu ayran da tüketebilirsiniz.
Küçük tansiyonunuzun düşmesine karşın gebelik döneminde küçük tansiyonunuzun çok yüksek çıkmasından daha fazla korkulmaktadır. Bu sebepten küçük tansiyonunuz 90’nın üzerini görürse mutlaka doktorunuza bildirmeniz gerekmektedir.
Gebeliğin ilk üç ayını geride bıraktığınız bu dönemde mide yanması, bacak krampları, sık idrara çıkma, burun tıkanıklığı ya da horlama gibi sorunlardan dolayı uyku kaliteniz de bozulabilir ve geceleri sürekli olarak uyanabilirsiniz. Uyku problemlerinize karşı mümkün olduğunca aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmak, iyi bir yatak seçimi yapmak, hamile yastığı kullanmak, sessiz ve karanlık bir odada uyumak gibi önlemler alabilirsiniz. Çay ve kahveyi de akşam saatlerinden sonra içmeniz uykunuzu kaçırabileceği için bu içeceklerden de geç saatlerde uzak durmanız iyi olacaktır. Ayrıca bulantılarınız hala devam etmekteyse yatmadan önce tuzlu kraker, leblebi gibi atıştırmalıkları tüketebilirsiniz. Bu haftalarda su ihtiyacınızı gün içine yaymaya, yatmaya yakın çok fazla sıvı almamaya özen göstermek ve akşam yemeğinizde yağlı gıdalardan uzak durmanız da uyku problemlerinizi çözmenize yardımcı olacaktır. Geç saatte yediğiniz yağlı yiyecekler mide yanması yaratarak uyku kalitenizi etkileyebilir. Bunlara ek olarak uyku ilacı veya rezen, ıhlamur, papatya, melisa çayı gibi şeyler tüketme düşünceniz varsa doktorunuza danışarak tüketmeniz daha doğru olacaktır.
Gebelikte yapılması gereken en önemli ultrasonlardan biri de anatomi taramasıdır. Halk arasında detaylı ultrason, ayrıntılı ultrason ya da dört boyutlu ultrason olarak da bilinen bu tarama gebeliğin 18 – 23. haftaları arasında yapılmaktadır. Bu tarama bebekteki olası sakatlık durumlarını büyük oranda saptayabilmektedir. Bebeğin tüm organları, anatomisi ayrıntılı olarak incelenebilmektedir. Bu tarama yaşamla bağdaşmayan hastalıkları bulunan bebek olması durumunda aileye gebeliği bitirme şansı verilebilirken, tedavi edilebilir rahatsızlıkların doğumdan hemen sonra bebeğin ameliyata alınmasıyla ilgili hazırlıkların yapılmasına da olanak sağlar.
Bu haftalarda yapılacak bir diğer ultrason çeşidi de fetal ekodur. Fetal eko bebeğin kalbinin anne karnındayken incelenmesidir. Gebeliğinizin 11 – 14. Haftalar arasında yaptırdığınız ikili testte ense kalınlığı ölçümü yüksek bulunduysa veya bebeğin kalbinde bir anormallikten şüphelenildiyse doktorunuz tarafından fetal eko yapılması istenebilir. Bu test sonucunda bebeğinizin kalbinde bir anormallik saptanırsa doğumdan sonra bu duruma müdahale edilebilmesi için pediatrik kardiyoloğa yönlendirilebilirsiniz.