Anne adayının aniden ve olmadık zamanlarda bir yiyeceğin kokusunu ve tadını hatırlayarak onu yeme isteği duymasına aşerme denir. Akla gelen yiyeceği yemeden rahat edemeyeceği düşünülen anne adaylarının istekleri karşılanmaya çalışılır. Aşerilen yiyeceği yemek büyük bir mutluluk verir.
- Hamilelikte aşermek sürecin en keyifli yanlarından birisi olarak düşünülür.
Yemeklere duyulan özlemin genellikle uygun olmayan zaman dilimi ve farklı mevsimlerde olması akıllara gerçekten aşerme var mı sorusunu getirir. En çok aşerilen yiyecekler aşırı tuzlu, aşırı tatlı ya da turfanda olan çeşitlerdir.
Hamileler Neden Aşerir?
Hamilelikte aşerme fizyolojik midir yoksa psikolojik mi? Yapılan araştırmalar hamile kadınların en az %70’inin süreç boyunca en az bir kere aşerdiğini ortaya koymaktadır. Aşermek bir besini çok fazla istemek olabileceği gibi bir besinden iğrenmek te olabilir. Konu yaygın olarak değişen hormonlara bağlansa da pek çok beslenme uzmanı aşermenin sadece hormonal dalgalanmalara bağlı kalarak açıklanamayacağı konusunda hemfikirdir.
- Aşermek hamilelik belirtisi değildir.
Bilimsel olarak bakıldığında aşermek hormonal değişimler kaynaklı bir besine karşı duyulan yoğun istek olarak tanımlanır. Östrojen ve progesteron hormonları beyinde ertelenemez dürtülere yol açar ve bu besinlere duyulan istek olarak görünür olur.
- Hamilelik boyunca güçlenen tat ve koku alma duygusu belli besinlere karşı ilgiyi tetikleyebilir.
Düşük kiloyla hamile kalan, dengeli ve yeterli beslenmeyen anne adaylarında bir takım vitamin ve mineral eksiklikleri kendini aşerme şeklinde belli edebilir. Her ne kadar sıkıntılı bir süreç gibi düşünülse de hamileliğin en keyifli yanlarından birisi aşermek ve aşerme durumunda yakın çevrenin seferber olmasıdır.
Hamilelikte Aşerme Ne Zaman Başlar? Ne Zaman Biter?
Hamilelikten önce hiç sevilmeyen neredeyse tadının bilinmediği ürünlere karşı aşerme gerçekleşebilir. Ekşi, çok tatlı, baharatlı, acı ve turfanda meyveler en çok aşerilen besinler arasında sayılabilir.
- En yaygın aşerme belirtileri gebeliğin ikinci trimesterinin başlatıp iştahın açıldığı dönemdir.
7 ve 16.haftalara damgasını vuran aşerme ilerleyen süreçte kendiliğinden kaybolur. Her gebe aşermeyeceği gibi aşerme hissinin kaybolacağı dönem de değişiklik gösterebilir. 3.ay civarında başlayan değişik istekler doğuma kadar sürebilir.
Hamilelikte Aşerme Cinsiyet Belirtisi mi?
Gebelik boyunca her detay toplumda cinsiyet belirtisi olarak yorumlanır. Halk arasında hâkim batıl inanışa göre; tatlı aşeren anne adaylarının erkek bebeği ve tuzlu aşeren anne adaylarının kız bebeği olacaktır.
“ Ye ekşiyi doğur Sevgi’yi, ye tatlıyı doğur Hakkı’yı” sözünün doğal olarak bilimsel bir karşılığı yoktur.
Her anne adayı aşermez. Hormonal değişime eklenen kan şeker seviyesindeki dalgalanmalar veya vücudun ihtiyacı olan besinlere karşı istek aşerme olarak tanımlanabilir. Meyveler ve turşu çeşitleri en sık aşerilen besin grupları arasında gösterilebilir. Dondurma, erik, çilek, şeftali, kahve, börek, ayva, kiraz ve karpuz sıklıkla aşerildiği bilinen yiyeceklerdendir.
Aşermeyle Baş Etmek İsteyen Anne Adaylarına Tavsiyeler
Aşermeyle nasıl baş edilir sorusunun cevabı anne adayları kadar yakın çevresini de ilgilendirir. İştahını kontrol altına alamayan, şeker ve karbonhidrat yoğun beslenen anne adayları doktorlarından destek alabilirler.
- Kimi hekimler anne adayının çevresinden beklediği ilgiyi göremediği dönemlerde aşermenin ortaya çıktığı konusunda hemfikirdir. Aşermeyle başa çıkabilmek için tüm yiyeceklerden belli ölçüde tüketmek gerekir. Düzenli, dengeli, çeşitli ve yeterli beslenme hamileliğin olmazsa olmazıdır.
Aşermek sadece belli bir besin grubuna ilgi duymak değil, belli besin gruplarından da iğrenmektir. Koku hassasiyeti yaşayan anne adaylarının eş, anne veya yakın çevrelerinden bu dönem bitene kadar destek alması son derece önemlidir. Yemeklerin ılık tüketilmesi koku hassasiyetine karşı alınacak iyi bir önlemdir.
- Demir yalama, toprak yeme gibi sıra dışı isteklerin olması halinde mutlaka hekime danışılmalıdır.
Aşerme bazı durumlarda anne adayının bilinçaltı isteklerinin gün yüzüne çıkmasına vesiledir. Dikkat çekmek için aşeren anne adaylarının talepleri genellikle çocukken çok sevdikleri yiyecekler üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Hamilelikte Aşerilen Şey Bulunamadığında Neler Yapılabilir?
Toplumda anne adayının aşerdiği yiyeceğin mutlaka bulunması ve tüketilmesi yönünde ciddi bir baskı vardır. Aşerilen şeyin bulunamaması halinde anne adayının psikolojik olarak etkilendiği söylenebilir. Mutu bir gebelik için aşerilen besinlerin bulunması yönünde ciddi bir çaba sarf edilmelidir.
Pika Sendromu Nedir?
Halk arasında toprak yeme isteği olarak bilinen pike sendromu kısaca bir yeme bozukluğudur. Kâğıt veya kurşun kalemin tepesi de en çok yenen besin dışı şeylerdir. Hamilelikte aşerilen ilginç şeyler arasında ilk akla gelenler; toprak, tebeşir, boya, deterjan, lastik ve pişmemiş hamur ya da çiğ makarnadır.
Hamilelikte sağlıklı besinler dışında aşerilen ilginç şeyler anne adayının vitamin veya mineral ihtiyacından karşılanabilir. Demir ve iyot eksikliğinde de meyve esanslarıyla zenginleştirilen deterjan, yoğun kokusuyla duvar boyası, çiğneme dürtüsü uyandıran lastik ve ruj tüketimi istenebilir.
- Ekmek arası cips
- Limon dilimi üstüne kaya tuzu
- Meyve dilimlerinin üstüne turşu
- Meyve suyuna acı sos
- Mayonezli ve turşulu makarna
- Ketçap ve krem peynirli tost hamilelikte aşerilen ilginç tarifler arasında öne çıkar.
Hamilelikte en çok aşerilen besinler arasında; limon, ekşili tatlar, buz, dondurma, et, pasta, kahve ve kahve çekirdeği sayılabilir. Aşermenin en ilginç yanı anne adayının yazın mandalina, kışın erik veya gece yarısı börek yemek istemesidir. Aşermek maddi anlamda da külfetlidir.