Adet gecikmesi, kadınların menstrüasyon döngüsünde normal olarak beklenen zaman aralığının üzerinde, bir süre boyunca adet görmediği durumdur. Bu durum, farklı yaşam tarzı faktörleri, hastalık veya hormonal nedenler gibi çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir. Makalemizde, adet gecikmesinin nedenleri ve bu durumda ne yapılması gerektiği hakkında daha detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Adet gecikmesi, birçok farklı nedenle meydana gelebilir. Bunların arasında;
- Hamilelik: Hamilelik, adet gecikmesinin en yaygın nedenidir. Kadınlar hamile kaldıklarında, vücutları progesteron hormonu üretmeye başlar ve bu hormon adet döngüsünü durdurur. Hamile kalmış bir kadın adet görmeyecektir, bu nedenle adet gecikmesi bir gebelik belirtisi olabilir.
- Polikistik Over Sendromu (PCOS): PCOS, üreme çağındaki kadınların %5-10’unu etkileyen hormonal bozukluktur. Bu durumda, yumurtalıklarda küçük kistler bulunur ve düzensiz adet döngüsü gibi birçok farklı semptom görülebilir.
- Menopoz: Menopoz, kadınların üreme yeteneklerinin sona ermesiyle ilgili bir süreçtir. Menopoz sırasında adet döngüsü azalır ve sonunda tamamen durur.
- Aşırı Egzersiz: Aşırı egzersiz, kadınların adet dönemlerinde gecikmeler yaşamasına neden olabilir. Normalden fazla egzersiz yapmak progesteron üretimini engelleyerek adet döngüsünü etkileyebilmektedir.
- Stres: Stres, hormonal değişikliklere neden olabildiği ve uyku düzenini etkileyebildiği için birçok farklı şekilde adet döngüsünü etkileyebilir.
- Tiroid Hastalıkları: Tiroid bezleri, metabolizmayı kontrol eden hormonlar üretir. Tiroid bezlerinin aşırı veya az çalışması, adet döngüsünde düzensizliklere ve adet gecikmesine neden olabilir.
- Hipotalamus veya Hipofiz Bozuklukları: Hipotalamus ve hipofiz, üreme hormonlarını üreten beyin bölgeleridir. Bu bölgelerdeki anormallikler, üreme hormonlarının dengesizliğine ve reglde düzensizliklere yol açabilir.
- Hiperprolaktinemi: Prolaktin, süt üretiminde rol oynayan bir hormondur. Hiperprolaktinemi, vücutta normalden fazla prolaktin seviyesine neden olarak adet döngüsünü etkileyebilir.
- Yumurtalık Yetmezliği: Yumurtalıklar, östrojen ve progesteron gibi üreme hormonlarını üretir. Yumurtalıkların normal fonksiyonlarını yerine getiremediği bir durumda adet döngüsü olumsuz etkilenebilmektedir.
Adet Gecikmesi Durumunda Neler Yapılmalıdır?
Adet gecikmesi, kadınların birçok farklı nedenle karşılaşabileceği bir durumdur. Bu sorunu yaşayan kadınların yapabileceği bazı şeyler şunlardır:
- Gebelik testi yapın: Adet gecikmesi hamilelik belirtisi olabileceğinden, gebelik testi yapmak önemlidir.
- Doktora başvurun: Gecikmeler sürekli hale gelirse ve eşlik eden farklı semptomlar varsa, doktora başvurulmalıdır.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin: Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, adet döngüsünü düzenlemeye yardımcı olabilir. Bu durum, dengeli bir diyet, egzersiz yapmak ve stresten kaçınmak gibi hayat tarzı değişikliklerini içerir.
- İlaçları takip edin: Bazı ilaçlar adet döngüsünü etkileyebilir. Bu ilaçların kullanımı sırasında yan etki olarak adet gecikmesi yaşanabilir. Böyle bir durumda doktora başvurulmalıdır.
- Hormon tedavisi: Bazı kadınlar çeşitli sebeplerle, hormon tedavisi ile adet döngüsünü düzenlemek için tedavi görebilirler. Bu tedavi, PCOS gibi hormonal bozukluklar veya menopoz gibi durumlar için etkili olabilmektedir.
Adet gecikmesi kadınların hayatında normal bir durum olarak kabul edilebilir. Ancak, bu sorunu yaşayan kadınların nedenini anlamaları ve gerekli durumlarda doktora başvurmaları son derece önemlidir. 
Adet Gecikmesinde Teşhis ve Tedavi
Adet gecikmesi durumunda doktora gidildiğinde, doktorunuz genellikle aşağıdaki adımları takip edecektir:
- Tıbbi geçmişinizi sorgulama: Öncelikle doktorunuz size adet döngünüzün özelliklerini, süresini, sancılı olup olmadığını, miktarını, ailenizdeki sağlık sorunlarını ve kullandığınız ilaçları soracaktır.
- Fizik muayene: Doktorunuzun gerekli görmesi durumunda, adet gecikmesinin nedenini bulmak için pelvik muayenesi yapılabilir.
- Kan testi: Kan değerlerinden birçok sonuç alınabileceği için kan testi istenir. Kan testleri bu durumda, tiroid hormonları, prolaktin, FSH, LH ve östrojen gibi hormonların düzeylerini ölçmek için kullanılmaktadır.
- Ultrason: Ultrason, rahim ve yumurtalıkların incelenmesi için kullanılan bir görüntüleme testidir. Doktorunuz adet gecikmesinin altında yatan nedeni bulmak için ultrason kullanabilir.
- Diğer testler: Adet gecikmesinin nedeninin bulması için jinekolojik smear testi, biyopsi, MRI veya CT taraması gibi farklı bazı testler istenebilir.
- Tedavi: Sorunun altında yatan nedenlere bağlı olarak, doktorunuz size uygun bir tedavi önerecektir. Hormonal dengesizlikler veya polikistik over sendromu gibi durumlarda, hormon tedavisi uygulanabilir. Tiroid sorunları, yumurtalık kistleri veya fibroidler gibi durumlarda ise cerrahi müdahale gerekebilmektedir.