Tortikolis (Eğri Boyun Hastalığı) Nedir?

Tortikolis, boyun kaslarının kısalması veya spazmı nedeniyle başın öne veya yan tarafa doğru eğilmesi durumudur. Bebeklerde sık görülen bir sorundur ve genellikle doğum sırasında veya sonrasında meydana gelir.

“Torti” kelimesi Latincede “eğik” veya “bükük” anlamına gelir bu nedenle hastalığa “torticollis” adı verilmiştir. Bu durumun en belirgin özelliği, başın öne veya yan tarafa doğru eğilmesidir. Genellikle, bir tarafın boyun kasları diğer tarafın kaslarına göre daha kısa veya serttir.

Tortikolis, bebeklerde yaygın bir durumdur ve her 250 bebekten birinde görülür. Ayrıca, kız bebeklerde erkek bebeklere göre daha sık gözlemlenmektedir. Genellikle bebeğin 2. ve 4. haftası arasında fark edilir ancak bazı durumlarda daha geç dönemde de ortaya çıkabilir.

Bu rahatsızlık, bebeklerin başlarını kontrol etmekte zorlanmalarına ve yüzlerinin bir tarafının diğerine göre daha öne çıkmasına neden olabilir. Bunun yanı sıra, bazı bebeklerde yutma ve emme sorunları, kol ve bacaklarda kas güçsüzlüğü veya kasılmalar da görülebilir.

Eğer tedavi edilmezse, bebeklerde boyun kaslarındaki kısalma daha da kötüleşebilir ve tedavi edilmesi daha zor hale gelebilir. Bu nedenle, ebeveynlerin bebeklerinde bu durumu fark etmeleri ve tedavi için zamanında doktora başvurmaları önemlidir.

Tortikolis Nedenleri Nelerdir?

1. Doğum sırasında boyun kaslarına zarar verilmesi: Doğum sırasında, bebeklerin boyun kaslarına zarar verilebilir. Bu nedenle, normal doğum yapmış annelerin çocuklarında tortikolis daha sık görülür.
2. Rahimdeki konum: Bebeğin rahimdeki pozisyonu da tortikolis’e neden olabilir. Bebeğin başının bir yönüne uzun süreli basınç uygulanması, boyun kaslarının kısalmasına neden olabilir.
3. Kas spazmları: Bebeklerin boyun kaslarında spazmlar oluşabilir. Bu, boyun kaslarının kasılması ve kısalmasına neden olabilir.
4. Kaslarda zayıflık: Bebeklerde bazı kaslarda zayıflık oluşabilir. Bu, başın bir tarafına eğik durmasına neden olabilir.
5. Nörolojik sorunlar: Nadir durumlarda, tortikolis nörolojik bir sorundan kaynaklanabilir.

Tortikolis’in nedeni ne olursa olsun, tedavi edilmesi önemlidir. Doğru tedavi yöntemi, bebeğin yaşı, boyutu ve durumuna göre değişebilir. Tedavi edilmediği takdirde, bu durum boyun kaslarında kalıcı hasara ve baş hareketlerinde kısıtlamaya neden olabilir.

Tortikolis Belirtileri Nelerdir?

1. Başın eğik durması: En belirgin belirti, başın bir tarafa eğik olmasıdır. Başın eğik olması, genellikle bir yana doğru olur çünkü bir tarafın boyun kasları diğer tarafa göre daha kısa veya serttir.
2. Başın dönmesi: Bazı bebekler, başlarını çevirmekte zorlanabilir veya başlarını sadece bir tarafa doğru döndürebilirler.
3. Yüzün asimetrisi: Tortikolis olan bebeklerde, yüz asimetrisi görülebilir. Baş bir tarafa eğik olduğu için, yüzün bir tarafı diğer tarafa göre daha öne çıkabilir.
4. Kusma ve yutma zorluğu: Bazı bebeklerde, tortikolis nedeniyle yutma ve kusma sorunları da görülebilir.
5. Kol ve bacaklarda kas güçsüzlüğü: Tortikolis olan bebeklerde, bazen kol ve bacak kaslarında güçsüzlük veya kasılmalar da görülebilir.
6. Ağrı: Bebeklerde tortikolis’in neden olduğu kas spazmları ağrılı olabilir.

Tortikolis Teşhisi Nasıl Konulur?

Tortikolis’in tanısı, fiziki muayene ve bebeklerdeki baş hareketlerinin incelenmesi ile konulabilir. Bir çocuk doktoru, bebeğin başını hareket ettirmesini, kaslarının esnekliğini ve gücünü kontrol edebilir.

Ayrıca, radyolojik görüntüleme testleri de kullanılabilir. Bu testler arasında röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) bulunur. Testler, nörolojik sorunların varlığını veya boyun omurlarındaki herhangi bir anormalliği belirlemek için kullanılabilir.

Bazı durumlarda, doktorunuzun bir kulak burun boğaz uzmanına veya nöroloğa yönlendirmesi gerekebilir. Bu uzmanlar, çocuğunuzun durumunu daha detaylı olarak değerlendirerek uygun tedaviyi önerir.

Erken teşhis, uygun tedavinin başlatılmasını sağlayarak, Tortikolis’in ilerlemesini durdurabilir veya tersine çevirebilir. Bu nedenle, bebeğinizin baş hareketlerinde herhangi bir anormallik fark ederseniz, bir doktora başvurmanız önemlidir.

Tortikolis Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tortikolis tedavisi, doğru teşhisin yapılmasından sonra, genellikle boyun kaslarının gerilmesi ve güçlendirilmesi ile başlar. Tedavi, bir fizyoterapist veya nörolojik rehabilitasyon uzmanı tarafından yürütülebilir. Tedavi, genellikle aşağıdaki adımları içerir:

1. Boyun egzersizleri: Fizyoterapist, bebeğin boyun kaslarını germesi ve güçlendirmesi için uygun egzersizleri öğretebilir. Bu egzersizler, boyun kaslarını esnek hale getirmeye yardımcı olur.
2. Pozisyon değiştirme: Bebeği farklı pozisyonlarda yatırarak, boyun kaslarını farklı açılardan çalıştırmak, kasların eşit şekilde güçlenmesine yardımcı olacaktır.
3. Baş pozisyonu düzeltme: Bebeğin başını doğru pozisyonda tutmak için, doktorunuz bir boyunluk veya başlık kullanılmasını önerebilir.
4. Diğer tedaviler: Bazı durumlarda, ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale gerekebilir. Ancak bu tedaviler nadiren kullanılır.

Tortikolis tedavisi, çocuğun yaşına, semptomlarının şiddetine ve tedaviye ne kadar erken başlandığına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Tedavinin en iyi sonucu vermesi için, mümkün olan en erken aşamada başlamak önemlidir. Ayrıca, egzersizlerin evde de düzenli olarak yapılması, tedavinin başarısını artırabilir.

Bebeklerde Tortikolis İçin Evde Yapılabilecekler Nelerdir?

1. Boyun egzersizleri: Bebeğinizin boyun kaslarını güçlendirmek için doktorunuzun önerdiği egzersizleri düzenli olarak yapabilirsiniz. Egzersizler sırasında, bebeğinizin rahat olduğundan ve ağrı hissetmediğinden emin olmalısınız.
2. Pozisyon değiştirme: Bebeğin farklı pozisyonlarda yatırılması, boyun kaslarını farklı açılardan çalıştırarak güçlenmelerine yardımcı olabilir.
3. Baş pozisyonunu değiştirme: Bebeğinizin baş pozisyonunu düzgün tutmak, boyun kaslarının doğru şekilde çalışmasına yardımcı olabilir. Bebeğinizi otururken, emzirirken ve uyuturken kafasını doğru pozisyonda tuttuğunuzdan emin olun.
4. Oyun zamanı: Oyun zamanında, oyuncaklara ulaşmak veya etraftaki nesnelere bakmak için kafasını hareket ettirmesi için fırsatlar yaratın. Bu, boyun kaslarını güçlendirmeye yardımcı olabilir.
5. Masaj: Bebeğinizin boyun kaslarını rahatlatmak ve esnekliğini artırmak için masaj yapabilirsiniz. Masaj yaparken fazla baskı uygulamadığınızdan emin olmalısınız.

Evde yapılabilecekler, doktorun önerdiği tedavinin yerine geçmez ancak bebeğinizin tedavisine destek sağlayabilir. Herhangi bir endişeniz olduğunda veya tedavinin işe yaramadığını düşündüğünüzde, doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.