Tıp dilinde hemoroit olarak adlandırılan sorun halk arasında basur olarak bilinir. Anüs yani makat ile alt rektumda yani kalın bağırsağın son kısmında yer alan damarların şişerek iltihaplanması durumuna basur adı verilir. Hayatın farklı dönemlerinde yaşanmakla birlikte hamilelikte basur en zor sağlık sorunları arasında sayılabilir.
Gebelik sürecinde yaşanan değişim basura zemin hazırlar. Sindirim sistemindeki yavaşlama kabızlığa neden olur. Gebeliğin son aylarında büyüyen anne rahmi bacaklarda varise ve anüste hemoroide yol açar. Evde hamile basura ne iyi gelir sorusu anne adaylarının en çok cevap aradıkları konu başlığıdır.
Hamilelikte Basur Görülme Nedenleri
Basur görülme nedenleri çok farkıdır. Hamilelikte basur neden daha fazla görülür sorusuna verilecek en doğru yanıt progesteron hormonunun düz kaslar üzerindeki gevşetici etkisidir. Damarların daha kolay büyümesine neden olan durum gebeliğin son aylarında en üst seviyeye ulaşır.
Rahim büyüdükçe hızlanan kan akışı toplardamarlar üzerinde basınca neden olur. Yine gebelikte hekim tarafından önerilen demir ilaçları kabızlığa, kabızlıkta basura yol açar. Bebeğin büyümesiyle artan karın içi basıncı da hamilelikte basur görülme nedenleri arasında sayılabilir.
Hamilelikte Basurun Belirtileri Nelerdir?
Hamilelikte basur belirtileri farklı şekilde kendini gösterir. Tuvalette kanama ya da ağrı hissediliyorsa akla ilk gelen sorun hemoroiddir. Sıkıntıları sıralamak gerekirse;
- Ağrılı bağırsak hareketleri
- Anüs çevresinde kaşıntı, yanma, şişlik, ağrı
- Tuvalet sırasında ağrı ve mukuslu akıntı
- Tuvalet esnasında veya hemen sonrasında kanama sayılabilir.
Kanama ve ağrı hamilelikte basurun ilk belirtileri arasındadır. İleri evrede basur içindeki kan akışı yavaşlar ve oluşan pıhtı damarı tümüyle tıkar. Bu durumda şiddetli ağrı kaçınılmazdır. Süreç bu boyuta gelmeden doğru tanı ve tedavi için mutlaka hekime danışılmalıdır.
Hamilelikte Basur Tanı ve Tedavisi
Tanı göz ve elle yapılan muayeneyle konulabilir. Hamilelikte basur tedavisi için ilk olarak yaşam ve beslenme tarzında değişiklik önerilir. Beslenme tarzı önerileri bol lif içeren meyve ve sebze tüketimiyle bol sıvı alımıdır. Basur teşhisi konmuş anne adaylarının kolalı içecekler, demli çay ve kahveden uzak durması önerilir. Yine hareketli bir yaşam ve yürüyüş basur oluşumunu engeller.
- Bu süreçte hekim tavsiyesiyle fitil veya krem kullanılabilir.
Tedavi genelde doğal yollarla yapılır. Acil bir durum olmaması halinde cerrahi müdahale önerilmez. İlaçsız tedavi yöntemleri arasında; bölgenin ıkınma ve zorlamadan korunması, makat bölgesinde hijyene önem verilmesi, 20 dakikalık ılık su banyosu, dışa çıkmış basurun vazelin benzeri kremler yardımıyla içeri itilmesi, sert zeminde oturmak yerine bir basur minderi tercih edilmesi ilk akla gelenlerdir.
Hamilelikte Basur Önlenebilir mi?
Hamilelikte basurun ilk tedavisi evde uygulanabilecek pratik önerilerdir. Bu tavsiyelere beslenme ve yaşam planında yapılacak değişiklikler eşlik eder. Evde basur için yapılabilecekler arasında;
- Ilık suya oturmak
- Bol sıvı takviyesi almak
- Dışkı yumuşatıcı besin tercih etmek
- Anal bölgeyi temiz tutmak ve kurutmak
- Lif içeriği zengin besinlerle yeni tarifler denemek
- Doğal ve tedaviye uygun krem kullanımı sayılabilir.
Gebelikte basurdan korunmanın en önemli yolu kabızlıktan korunmaktır. Anne adayları tuvalete ne kadar zor çıkar buna bağlı olarak ıkınır veya tuvalete çıkmayı ertelerse basur sorunuyla uğraşması kaçınılmaz olacaktır.
Dışkı yumuşatıcı ilaç kullanmadan önce;
- Asitli ve kafeinli içeceklerden uzak durulmalı
- Kuru meyveye öğünlerde mutlaka yer verilmeli
- Günden en az 2 litre su içmeye özen gösterilmeli
- Lif bakımından zengin meyve, sebze ve ekmek tercih edilmeli
- Uzun süre oturmaktan ve uzun süre ayakta kalmaktan kaçınılmalı
- Kısa dinlenme molalarında ve gece uyurken sol yana doğru yatmalı
- Demir takviyesi alırken kabızlığa yatkınlık hekime söylenmeli
- Kızartma, işlenmiş gıda, hazır yiyecekler ve şişkinliğe neden olacak malzemeler menüden çıkarılmalıdır.
Kegel egzersizi anne adayını idrar kaçırma ve basura karşı korur. Günde 15 kereye kadar 4 veya 5 tekrarla yapılabilir. Egzersiz; pelvik taban kaslarının sıkılması, bu şekilde 3-5 saniye tutulması ve ardından gevşetme şeklinde uygulanır.
Hindistan cevizi yağı iltihabı yok etmeye yarar. Bir pamuk yardımıyla basurlu bölgeye 3 kez hafif masaj hareketleriyle uygulama yapılabilir.
Limon suyu asidik yapısıyla basurun kurumasına yardımcı olur. İlk anda ciltte bir yanma hissi oluşsa da uzun sürmeyecektir. Sabah ve akşam olmak üzere 2 kere uygulama yapılabilir.
Badem yağı doğal ve saf bir ürün günde 3 kereye kadar bir pamuk yardımıyla ilgili bölgeye sürülebilir.
Hamilelikte Basur Normal Doğuma Engel mi?
Hamilelik ve doğumla ilgili herhangi bir sıkıntı yaratmayan basur, sadece gebelik konforunu düşürür. Hemoroidin boyutu ve şiddetine göre doğumun nasıl yapılacağı konusunda fikir belirtecek kişi sadece hekimdir. Uygun boyutta ve durumu riskli olmayan basur normal doğuma asla engel değildir.
Basur belirtilerinin görülmesiyle birlikte kabızlıktan kaçınan, tuvalete zamanında giden, bol su tüketen, ılık su banyosu yapan, bölgeye buz uygulayan, doğru bir egzersiz rutini yapan, kegel egzersizi yapan, uzun süre oturmaktan veya ayakta kalmaktan kaçınan anne adayları semptomlardan korunabilirler.
Doğum Sonrasında Neden Basur Olur?
Özellikle normal doğumun ardından genç annelerde basur şikâyeti oluşur. Doğum esnasındaki ıkınma en önemli basur sebebidir. Yine dikiş acısı sebebiyle tuvalete çıkmayı engelleyen annelerde kabızlık ortaya çıkar.
Doğumdan sonra yavaşlayan mide ve bağırsak hareketleri beslenme düzenini bozarken yeni hayatına adapte olmakta zorluk yaşayan anneler hemoroit sorunuyla zor günler yaşayabilirler. Gebelik öncesinde basurdan korunmak için uygulanan yöntemlerin doğumdan hemen sonra da sürdürülmesi önemlidir.
Ne Zaman Doktora Başvurmak Gerekir?
Hamile basura ne iyi gelir ve basur şikâyetiyle ne zaman doktora başvurmak gerekir? Bölgedeki kanamaya halsizlik, baş dönmesi ve ağrı eklenmişse hekime bilgi vermek yerinde bir karar olacaktır. Doğumdan hemen sonra iyileşme eğiliminde olan hamile basuru, diğer gebeliklerde de anne adayına zor günler yaşatabilir. Cerrahi veya ameliyata gerek duyulmayacak tedavi protokolü mutlaka doktor tarafından yapılmalıdır.