Hamilelikte görülen eklem ağrılarının temel sebepleri arasında salgılanan hormonlar, artan kilo ve duruş bozuklukları sayılabilir. Dönem dönem ağrılara uyuşma ve güç kaybı gibi şikâyetler de eklenir. Anne karnındaki bebeği korumak amacıyla tetkik ve tedavi yöntemleri kısıtlansa da uzman tavsiyelerine uyularak sıkıntılar hafifletilebilir.
Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde büyüyen rahmin damarlara baskı yapması yaşanan sorunları artırabilir. Anne adayının vücudunda oluşan ödem ve varisler eklem ağrılarını daha hissedilir yapar. Genel olarak bakıldığında bilek bölgesindeki sinirlerin ödem sebebiyle baskı altında kalması “Karpal Tünel Sendromuna” sebep olur. Peki, hamilelikte eklem ağrılarına ne iyi gelir ve ağrısız bir gebelik için neler yapılabilir?
Hamilelikte A’dan Z’ye Eklem Ağrıları
Eklem ağrıları gebeliğin kaçınılmaz sonucudur. Kimi ağrılar zamanla kendiliğinden yok olsa da kimi şikâyetler artarak devam eder. Konforlu, güvenli, rahat ve ağrısız bir hamilelik için neler yapılabileceği hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Hamilelikte en sık görülen ağrılar arasında;
- Sırt ağrısı
- Kramplar
- Diş ağrısı
- Baş ağrısı
- Karın ağrısı ve
- Eklem ağrıları sayılabilir.
Hemen hemen tüm ağrıların ortak nedeni bebeğin ağırlaşmasıdır. Karnın büyümesiyle birlikte bozulan vücut dengesi ağrı, sancı ve gerilmeye sebebiyet verir. Gebelik hormonları da ağrıların büyük bölümünden sorumludur.
Hamilelikte Alınan Kilolara Dikkat!
Hamilelikte diz, kemik, bel, eklem, kalça, sırt ve bacakta görülen ağrıların en önemli nedeni alınan kilolardır. Özellikle gebeliğin son aylarında salgılanan “relaxin” hormonu tendon ve bağlarda gevşemeye neden olduğundan eklemlerde ağrı kaçınılmaz olur. Hamilelikte zayıflayan bağışıklık sistemi artrite zemin hazırlarken;
- Bel çukurunun artması
- Eklem bağlarının gevşemesi veya
- Karın kaslarının uzaması ağrılara neden olur.
Hamilelikte eklem ağrılarına zemin hazırlayan yetersiz beslenmeye bağlı ortaya çıkan kalsiyum ve D vitamini eksikliği doğru bir beslenme planıyla giderilebilir. Hatalı uyku pozisyonuna bağlı eklem ağrıları, tiroid hormonu yetersizliği, uzun süreli oturma veya ayakta durma ağrının şiddeti ve sıklığı üzerinde etkilidir.
Hamilelikte Eklem Ağrılarını Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?
Kuşkusuz hamilelik boyunca anne adaylarının en çok özen göstermeleri gereken şey kendilerini yormamaları ve dinlenmeye yeterli zamanı ayırmalarıdır. Yeterli ve düzenli uyku da son derece önemlidir.
- Masaj yaptırılması
- Dengeli ve yeterli beslenmeye özen gösterilmesi
- Vitamin ve mineral eksikliğinde destek alınması
- Yürüyüş, yüzme, hamile pilatesi, yoga gibi sporlara zaman ayrılması
- Süt, süt ürünleri, taze sebze tüketimine dikkat edilmesi hamilelikte eklem ağrılarını azaltmak için önerilir.
Bebeğe zarar vermeyecek ağrı kesiciler hekim tarafından verilmelidir. Uygun doz ve süreyle alınan güvenli ilaçlar anne adayının yaşam kalitesini artırır.
Hamilelikte Egzersiz Önerileri
Hamilelikte düzenli egzersiz anne adaylarını kas iskelet sistemi sorunlarından hipertansiyona hatta dolaşım problemlerine kadar pek çok sağlık sorunundan korur. Gebelikte yapılacak egzersizler için hekimden onay almak gerekir. Muayene sonrası uygun planlama fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı tarafından yapılmalıdır. Hamileler için önerilen egzersizler arasında;
- Yüzme
- Yürüyüş
- Aerobik
- Bisiklet çevirme
- Hamile pilatesi öne çıkar.
Hamilelikte egzersiz anne adayının kalbini güçlendirirken solunumu düzenleyerek varis ve pıhtı oluşumunu önler. Düzenli egzersizle vücut duruşu ve bel kaslarında kontrol sağlanır. Anne adayının endişelerini gideren hareketler doğum korkusunu azaltırken bedeni doğuma hazırlar. Hamilelikte yapılan düzenli egzersiz doğum sonrasında annenin hızla eski kilosuna dönmesini kolaylaştırır.
Hamilelikte Eklem Ağrısı Nasıl Geçer?
Hamilelikte eklem ağrısı yaşayan anne adayları vakit kaybetmeden durumlarını gebeliği takip eden hekime bildirmelidir. Gerekliyse vitamin takviyesi veya uygun bulunan sporlar eklemlerdeki esnekliği artırarak ağrıyı hafifletir.
- Masaj, gebelikte eklem ağrılarını rahatlatacak önemli aktiviteler arasında sayılabilir.
Ağrı olan bölgeye sıcak veya soğuk kompres yapılabilir. Jinekolog bebeğe zarar vermeyen güvenli ağrı kesicilerden reçete ederek anne adayının sıkıntılarını giderebilir.
Eklem Ağrılarını Hafifleten Gıdalar Hangileridir?
Mevsime uygun olarak düzenli beslenmeyen anne adayları kas ağrısı yaşayabilirler. Romatizmal hastalıklardan karın ağrısına, migrenden eklem ağrısına kadar pek çok sağlık sorununa derman olan gıdalar anne adayları tarafından doktor onayıyla önerilen dozda tüketilebilirler.
Zencefil
Geleneksel tıpta önemli bir yere sahip olan zencefil, bulantıyı önler mide yatıştırıcıdır. Kramplar ve egzersiz sonrası kas ağrıları üzerinde şikâyetleri yatıştırıcı etki gösteren bitkinin çayı, hekim tavsiyesiyle günde 1 fincan içilebilir. Anne adayları için önerilen günlük doz 1 gramdan az olmalıdır.
Nane yağı
Kramplar üzerinde etkili olan yağ aynı zamanda gaz ve şişkinlik gidericidir. Masaj esnasında kullanılması önerilen hoş kokulu nane yağı, anne adayına moral depolar. Nane yağı kullanımı emziren anneler için önerilmez.
Kabak çekirdeği
Mineral ve magnezyum deposu olan kabak çekirdeği, uyku da getirir. Özellikle eklem ağrılarından şikâyetçi olan anne adaylarının beslenme programları içine bol bol kabak çekirdeği, kaju, mercimek, ıspanak, badem, lahana, koyu yeşil yapraklı mevsim sebzeleri ve fasulye eklemesi tavsiye edilir. Bebeğin hücresel gelişimini de destekleyen kabak çekirdeği günde ortalama 1 avuç kadar tüketilebilir.
Omega 3
Eklem ağrılarına iyi geldiği bilinen omega 3 aynı zamanda kalp dostudur. Hamilelikte özellikle hayvansal kaynaklı omega 3 kullanımı önerilir.
Antioksidanlar
Yapılan araştırmalara göre antioksidan içeren besinler ağrı kesici ilaç almakla aynı etkiyi gösterir. Kas ağrısı oluşumunu önleyen antioksidanlar yatıştırıcı etkileriyle de anne adaylarına tavsiye edilir.
Acı biber
Bibere acısını veren kapsiasin maddesi ağrı kesici özelliğe sahiptir. Bağışıklık sistemini destekleyen acı biberin mide yanması ve mide bulantısı riski taşıdığı unutulmamalıdır!
Hamilelikte Eklem Ağrısında Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Hamilelikte görülen eklem ağrıları çoğunlukla normal kabul edilir. Evde basit tedbirlerle ve hamilelikte eklem ağrılarına ne iyi gelir sorusuna verilecek doğal yöntem cevaplarıyla sorun giderilebilir. Ancak, ciddi durumlara işaret eden ağrılar gözden kaçırılmamalıdır.
Baş ağrısına karın ve omuz ağrısı eklenmişse veya özellikle ilk üç ay içinde eklem ağrılarına kanama eşlik ediyorsa doğru tanı, tedavi ve tavsiye için zaman kaybetmeden gebeliği takip eden hekime danışılmalıdır. Hamileliğin herhangi bir döneminde birden fazla kere yaşanan ağrı ve sancılar doğumdan sonra genelde kendiliğinden yok olacaktır.