Hamileliğin herhangi bir döneminde sırt ve bel ağrısı görülmesi normaldir. Yatış pozisyonunu değiştirmek ve gün içinde hareketli bir yaşam sürmek hamilelikte sırt ağrılarına ne iyi gelir sorusuna yanıt olarak verilebilir.
Bebeğini kucağına almaya hazırlanan anne adayları için sırt ve bel ağrısına kalıcı çözüm bulmak her şeyden önemlidir. Bebeğin ve dolayısıyla karnın büyüdüğü hamileliğin son aylarında ağrılar zaman zaman can sıkıcı boyutlara gelebilir.
- Hamilelikte en sık görülen ağrılar leğen kemiği çevresinde ve bel bölgesindedir.
- Bu ağrıların en temel sebebi kas ve eklemlerdeki gerilim ya da gevşemedir.
Gebelerde ortaya çıkan sırt ve bel ağrıları biyomekanik, damarsal, hormonal veya farklı etkilere bağlı olabilir. Anne adaylarının en az %60’ında görülen durum vakaların %20’sinde günlük hayatı olumsuz yönde etkileyecek kadar şiddetlidir.
Hamilelikte Sırt Ağrısı Nedenleri
Hamilelikte sırt ağrısı çok sık rastlanan bir durumdur. Ağrı nedenleri arasında ilk sıralarda;
- Alınan kilolar
- Büyüyen karın
- Değişen duruş ve
- Stres sayılabilir.
Gebelik ilerledikçe alınan kilolar öne doğru eğim yaratır. Dengede kalmaya çalışan anne adayı arkaya doğru eğik durur. Bu zorlama sırtta ağrı ve gerginliğe neden olur.
Zayıflayan karın kasları da sırt ağrısının bir başka nedenidir. Bebek büyüdükçe gevşeyen ve zayıflayan kaslar, omuriliği destekleme görevini yapmakta zorlanır. Hamilelik hormonları kalçadaki bağ ve eklemleri rahatlatırken sırtta gevşeyen bölgede ağrı görülmesi doğaldır.
- Hamilelik sürecinde başlayan sırt ağrıları doğumdan hemen sonra geçmeyebilir.
Bebeğini kucağına alan ve emziren anneler sırt egzersizleri yaparak sıkıntılarını hafifletebilirler. Ağrının en çok hissedildiği dönem gebeliğin 5. ve 7.ayları arasındadır. Hamileler için önerilen sırt egzersizleri mutlaka hekim onayı ve planlamasıyla yapılmalıdır!
Hamilelikte Sırt Ağrısı Nasıl Geçer?
En etkili tedavi kuşkusuz kişiye özel olandır. Hekim tarafından önerilen tıbbi veya fizik tedavi planı hamilelikte sırt ağrısının şiddetini azaltabilir.
Sıcak veya soğuk kompres
Ağrıyan bölgeye uygulanacak sıcak veya soğuk kompres, sıkıntıları hafifletebilir.
Doğru duruş
Ayakta uzun süre geçiren hamileler dik durmaya dikkat etmelidir. Omuzlar arkada ve esnekken dizlerden güç alınmalıdır. Otururken hem beli hem de sırtı destekleyecek minder kullanımı etkili olabilir.
Rahat ayakkabılar
Hamilelikte giyilen ayakkabılar rahat ve bileği kavrayacak modelde olmalıdır. Düztaban yerine hafif topuk tercih edilmeli, dengeyi bozacak ve düşme riski taşıyan topuklu modeller giyilmemelidir.
Yatış pozisyonu
Sırt, sert bir yatakta tamamen yan yatarken bile desteklenmelidir.
Ağır eşya kaldırma
Hamilelik süresince yerden eşya alırken önce çömelmek ve sırtı dik tutmak önerilir. Belden destek alarak öne eğilmek sakatlanma riskini artıracaktır.
Karın desteği
Hamile külotu veya karın destek kuşağı kullanımı karın kaslarını destekler. Anne adaylarının uzun süre ayakta durması önerilmez.
Hamilelikte sırt ağrılarına ne iyi gelir sorusuna verilecek en doğru cevap uygun egzersiz planıdır. Düzenli fiziksel aktivite ve hareketli bir günlük yaşam sırt ve bacak kaslarını güçlendirir. Esneme hareketleri egzersiz öncesinde uygulanmalı ve ilerleyen aylarda doktor onayı alarak egzersiz planına devam edilmelidir.
Hamilelikte sırt ağrılarını azaltmak için hekim onayıyla pilates ve yoga yapılabilir. Terzi gerinmesi ve pilates lastiğiyle yapılan kol egzersizleri gün içinde tekrarlanabilir.
Hamilelikte Bel Ağrısı Nedenleri ve Bel Ağrısı Nasıl Geçer?
Hamilelikte bel ağrısı genelde sürecin ortalarında görülür. Rahmin ağırlaşması, kilo alımı, gebeliğe bağlı duruş bozuklukları ve hormonlardaki dalgalanma bel eklemlerinde gevşemeye neden olur.
Etkilerin sürecin sonuna doğru artması nedeniyle ağrı şiddetinde artış görülmesi de normaldir. Hamilelikte bel ağrılarını azaltmak için;
- Gereğinden fazla kilo almamalı
- D vitamini ve kalsiyum takviyesi kullanmalı
- Uzun süre ayakta kalmamalı ve sık sık yürünmeli
- Gün içinde dinlenme molaları verilmeli
- Kalça ve bele yüklenmemeli
- Solunum ve gevşeme egzersizleri yapmalı
- Yüksek topuklu ayakkabı yerine alçak topuklu ayakkabı seçilmeli ve
- Ağrının şiddetlenmesi halinde mutlaka hekime danışılmalıdır.
Gebelikte bel fıtığı gelişme riski oluşabilir. Sinirlere olan baskı sonucunda şiddetli ağrılar yaşanabilir. Sırt ve bel ağrılarına eklenen bacak ağrıları dolaşım bozukluğunu tetikleyebilir.
Hamilelikte Sırt ve Bel Ağrısı Yaşamak İstemeyenlere Tavsiyeler!
İyi bir duruş hamilelik boyunca anne adayını sırt ve bel ağrılarından korur. Bunun için kalça içeri çekik pozisyonda dik durmak önemlidir. En az dik duruş kadar dikkat edilmesi gereken bir diğer konuysa doğru oturmaktır.
- Kollu
- Düz aralıklı
- Koltuk destekli ve
- Sert minderli bir mobilyada otururken ayakların hafifçe yükseğe kalkması için aparat kullanılabilir.
Bacak bacak üstüne atmak gebelikte belde ağrı oluşumuna neden olur. Uzun süre oturmaksa en az hatalı pozisyonda oturmak kadar sakıncalıdır. Her saat başı yürümek ve gevşeme egzersizi yapmak için molalar planlanmalıdır.
Uzun süre ayakta kalınmamalıdır. Ayakta çalışan hamilelerin bele binen yükü azaltmak için dizini tabureye dayaması önerilir. Yine gebelikte ağır yük kaldırmamak, mutlaka kaldırmak gerekiyorsa yavaş hareketlerle önce ayakları açarak dengeyi sağlamak gereklidir. Elde eşya taşırken eşit parçalarla iki kola ağırlık yayılmalıdır.
- Kilo alımının hamileliğin başında doktorun belirlediği sınırlarda tutmak sırt ve bel ağrılarından korunmada büyük öneme sahiptir.
Rahatlamak ve stresten uzak bir hamilelik geçirmeye çalışmak önemlidir. Stresin sırt ağrılarını artırdığı bilinmelidir. Gevşeme egzersizleri stresli zamanlarda anne adayını rahatlatır.
Hamilelikte Sırt ve Bel Ağrısında Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Her ne kadar hamilelikte sırt ve bel ağrısı normal sayılsa da sancılar ciddi sağlık sorununun habercisi olabilir. Sırt ve bel ağrıları akla ilk olarak idrar yolu enfeksiyonu ve düşük tehlikesini getirir. Geçmeyen ve şiddeti artan ağrılara;
- Ayaklarda uyuşukluk
- Bacaklarda güçsüzlük
- Vajinal kanama
- Yüksek ateş veya
- İdrar yaparken yanma eşlik ediyorsa zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Ağrıların ciddi boyutlara ulaşması halinde kadın doğum uzmanı fizik terapi önerebilir. Şiddetli sırt ağrısı doğumun başladığı anlamına gelebilir.