Doğum sonrası fıtık, hamilelik veya doğum sırasında karın kaslarının aşırı gerilmesinden kaynaklanan bir sağlık sorunudur. Bu durumda, karın kasları zayıflar veya yırtılır. Bu da karın duvarındaki organların ve dokuların normal konumundan çıkmasına neden olur. Sonuç olarak, bir çıkıntı veya şişlik oluşur ve bu çıkıntıya fıtık denir. Doğum sonrası fıtık, genellikle karın duvarında oluşan fıtıklar arasında en yaygın olanıdır ve birçok kadının karşılaştığı bir sorundur.
Doğum Sonrası Fıtığın Belirtileri Nelerdir?
- Karın bölgesinde çıkıntı veya şişlik: Bu belirti, fıtığın en yaygın belirtisidir. Karın bölgesindeki kaslar zayıflar, bağırsak veya karın dokusu çıkıntı yapar ve karın bölgesinde şişlik oluşur.
- Karın ağrısı veya rahatsızlık: Karın ağrısı, çoğu fıtık vakasında ortaya çıkan bir belirtidir. Bu ağrı, fıtığın büyüklüğüne, yerine ve hastanın hareketlerine göre artabilir. Ayrıca, gerilme hissi veya rahatsızlık da bu belirti ile ilişkilidir.
- Yorgunluk: Fıtık, karın bölgesindeki kasları zayıflatır ve bu da vücudun enerji seviyesini düşürebilir. Bu nedenle, fıtık olan bir kadın genellikle kendini yorgun hisseder.
- İshal veya kabızlık: Bağırsak hareketleri, fıtıktan etkilenebilir. Bu nedenle ishal veya kabızlık görülme olasılığı vardır.
- Bulantı veya kusma: Fıtık, karın bölgesindeki basınç artışı nedeniyle bulantı ve kusmaya neden olabilir.
Doğum sonrası fıtığın diğer belirtileri arasında, idrar yaparken veya dışkılama sırasında ağrı, cinsel ilişki sırasında rahatsızlık, karın bölgesinde kızarıklık, hassasiyet ve kasıklarda ağrı yer alır. Bu belirtiler, fıtığın yerine, büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.
Sezaryen Doğumda Mı, Normal Doğumda Mı Daha Sık Görülür?
Doğum sonrası fıtık, her iki durumda da görülebilir. Ancak yapılan araştırmalar, normal doğumdan sonra daha sık karşılaşıldığını ortaya koymaktadır. Çünkü normal doğum, karın bölgesindeki kasları daha fazla zorlar ve zayıflatır. Sezaryen doğum sonrası da fıtık oluşma riski vardır. Bunun nedeni, sezaryen cerrahisi sırasında kesilen karın kaslarının daha zor iyileşmesidir. Her iki durumda da, doğum sonrası dönemde fıtık oluşumu meydana gelebilir.
Kimler Daha Çok Risk Altında?
Doğum sonrası fıtık, herhangi bir kadında görülebilir. Ancak, bazı faktörler, fıtık gelişme riskini arttırmaktadır.
- İleri yaş: Yaş ilerledikçe, karın kasları zayıflayarak, elastikiyetini kaybedebilir. Bu nedenle, ileri yaşlarda hamile kalan kadınlar, doğum sonrası fıtık riski altındadır.
- Çoklu doğumlar: Çoklu doğumlar, karın kaslarının uzun süreli zorlanmasına ve zayıflamasına neden olabilir. Bu nedenle, birden fazla doğum yapanlarda, fıtık geliştirme riski daha yüksektir.
- Aşırı kilolu olmak: Aşırı kilolu olmak, karın bölgesindeki basıncı artırarak karın kaslarının zayıflamasına neden olabilir. Obezite durumunda, doğum sonrası fıtık gelişme riski daha yüksektir.
- Aktif olmayan yaşam tarzı: Düzenli egzersiz yapılmaması, karın kaslarının zayıflamasına ve buna bağlı olarak kas güçsüzlüğüne neden olabilir. Bu nedenle, daha çok risk altındadırlar.
- Doğum yöntemi: Normal doğum, karın kaslarını daha fazla zorladığı için doğum sonrası fıtık gelişme riski daha yüksektir. Ancak, sezaryen doğumdan sonra da fıtık olma riski vardır.
Bu risk faktörlerinin yanı sıra, aile öyküsü ve bazı tıbbi durumlar da doğum sonrası fıtık gelişme riskini artırabilir. Bu nedenle, risk altındaki kadınlar, doğum sonrası dönemde, semptomlara karşı daha dikkatli olmalı ve düzenli kontroller için sağlık uzmanlarıyla görüşmelidirler.
Nasıl Tedavi Edilir?
Doğum sonrası fıtık tedavisi, fıtığın büyüklüğüne, tipine, semptomlarına ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişmektedir. Ancak, tedavi genellikle cerrahi müdahaleyi içerir. Ameliyat, fıtığın onarılmasını veya düzeltilmesini amaçlar ve genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir. Cerrahi müdahalede, fıtığın durumuna göre farklı teknikler kullanılabilir.
Bununla birlikte, bazı durumlarda ameliyat gerekli olmayabilir. Özellikle küçük boyutlu, düşük semptomlu, hamilelik sırasında ortaya çıkan geçici fıtıklarda ve hastanın genel sağlık durumu nedeniyle cerrahiye uygun olmadığı durumlarda, konservatif tedaviler uygulanabilmektedir. Konservatif tedaviler arasında, fıtık korsesi kullanımı, karın kaslarının güçlendirilmesi için egzersizler, diyet değişiklikleri ve ağrı kesiciler yer alır.
Bu nedenle, doğum sonrası fıtık şüphesi olan hastaların, mümkün olan en kısa sürede bir sağlık uzmanına başvurmaları ile birlikte uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesi gerekir.
Doğum Sonrası Fıtığın Tekrarlama İhtimali Var Mı?
Fıtık, karın kaslarındaki zayıflık veya yırtıklar nedeniyle oluştuğundan, cerrahi müdahale sırasında bu alanlar tamir edilir. Ancak, tamir işlemi ne kadar iyi yapılırsa yapılsın, fıtığın tekrarlama riski her zaman vardır.
Tekrarlamasının nedenleri arasında, ameliyat sırasında yapılan hatalar, yara iyileşmesindeki sorunlar veya hastanın karın kaslarına yeterince bakmaması gibi faktörler yer alabilir.
Rahatsızlığın tekrarlaması durumunda, bir kez daha cerrahi müdahale gerekebilir. Bu işlem sırasında, önceki tamir girişimi incelenir ve neden tekrarlandığı tespit edilir. Sonra yeniden tamir edilir ve olası tekrarlanma riski azaltılır.
Özetle, doğum sonrası fıtık cerrahi olarak tedavi edilse bile, tekrarlama riski her zaman vardır. Ancak, iyi bir cerrahi tedavi, postoperatif bakım ve sağlıklı bir yaşam tarzı ile bu risk azaltılabilir.
