Hamilelikte anne adayının vücudu sadece bebeğin büyümesine değil pek çok farklı değişikliğe adapte olmaya çalışır. Karnın büyümesi elbette en çok göze çarpan değişikliktir. Karınla birlikte ayaklar, bacaklar ve ayak bileklerinde şişme hamileliğin en doğal belirtileri arasında sayılır. Peki, hamile ayak şişmesine ne iyi gelir?
El ve ayaklarda şişme akla tansiyon sorunlarını ve preeklampsiyi getirse de hormonlardaki dalgalanma en önemli sebeptir.
- Rahim büyüdükçe kalbe kan pompalayan damarlara ekstra basınç uygular ve
- Bu durum vücutta su tutulumuna kısaca ödeme yol açar.
Gebelikte ödem şu belirtilerle kolayca teşhis edilebilir. Bacak derisinin hemen altında şişlik, cildin parlak ve gergin görüntüsü. Ödem nedeninin tespiti için gebeliği takip eden hekime danışmak en doğru yaklaşımdır.
- Nefes darlığı
- Nefes almada zorluk ve
- Göğüste ağrı hemen tedavi edilmesi gereken pulmoner ödemin belirtileri olabilir.
Ödem sorunları gebeliğin herhangi bir döneminde görülebilir. Ayak şişmesi günün ilerleyen saatlerinde daha sık ortaya çıkar. Özellikle çalışan annelerin %75’inde görülen ödem sorununa; beslenme problemleri, düzensiz ve yetersiz beslenme ve protein eksikliği de neden olabilir.
Hamilelikte Ayak Şişmesi ve Ağrısı
Hamilelikte şişkinliğe eşlik eden ağrı günlük konforu olumsuz etkiler. Hamilelikte ayak şişmesi ve ağrısı nedenleri arasında;
- Uzun süre ayakta kalmak
- Aşırı tuzlu beslenmek
- Yeterli sıvı almamak
- Protein eksik beslenmek
- Uzun süre ayağı aşağı salarak oturmak
- Yetersiz ve dengesiz beslenmek sayılabilir.
Sağlıklı bir gebelik geçirmek isteyenler tavsiyelere dikkat ederek bebeklerini kucaklarına alacakları günün hazırlıklarına kesintisiz bir şekilde devam edebilirler.
- Bol su içmek
- Aşırı tuzlu beslenmekten kaçınmak
- Baharatlı yemeklerden uzak durmak
- Şeker alımını kontrol altında tutmak
- Ayakları rahat ettirecek ayakkabı tercih etmek
- Uzun süre ayakta veya oturur pozisyonda kalmamak
- Uygun egzersiz planını yaparak hareketli bir yaşam sürmek
- Yeterli balık ve et tüketmek hamilelikte ayak şişmesi ve ağrısını geçirmek için tavsiye edilen pratik öneriler arasında sayılabilir.
Gebelikte ayaklarda şişlik ve ağrı sıradan bir durum gibi görünse de bazen farklı hastalıkların habercisi olabilir.
Hamilelikte Ayak Şişmesi Ne Zaman Başlar?
Ayakta şişkinlik şikâyeti hamileliği ilerleyen dönemlerinde görülür. 3.trimesterde bacaklar, ayaklar ve ayak bileklerinde oluşan ödem, günden güne büyüyen fetüsün bölgeye yaptığı baskıyla açıklanabilir.
Hamilelikte ayak şişmesi tehlikeli mi sorusu anne adaylarının cevabını merak ettikleri konular arasında yer alır. Her iki ayak bileği, bacaklar ve ayaklarda görülen şişlik sıcak havalarda etkisini daha fazla gösterebilir.
- Ayak şişliğinin aniden gelişmesi
- Bacaklarda bölgesel kızarıklık veya
- Vücut genelinde ısı yükselmesi gebelik zehirlenmesini akıllara getirdiği için zaman kaybedilmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Hamileliğin sonlarına doğru belirginleşen ayak şişmesi sorunu normal şartlar altında doğumdan yaklaşık 2 hafta sonra kendiliğinden geçer.
Hamilelikte Ayak Şişmesine İyi Gelecek Tavsiyeler
Hamile ayak şişmesine ne iyi gelir sorusuna verilecek doğal tavsiyelerle anne adayları sıcak havalarda dahi konforlu bir gebelik yaşayabilirler.
Sodyum alımını azaltın
Hamilelikte ödemi azaltmanın ilk adımı tuz tüketimini kontrol altına almaktır. Vücudun ekstra su tutmasına neden olan tuz, konserve ve işlenmiş gıdalarda çok yüksek oranda bulunur. Gebelik boyunca yemeklere ilave tuz ekmekten de kaçınılmalıdır.
Sol tarafınıza yatın
Sol tarafa yatmak kan akışını düzenler. Ayaklar, bacaklar ve bileklerin şiştiği zamanlarda sol tarafa uzanarak dinlenme molalarına zaman ayrılmalıdır. Ayrıca sol tarafa yatmak rahmin damarlar üzerinde kurduğu basıncı da azaltır.
Potasyum alımını artırın
Potasyum, vücuttaki sıvı miktarını dengeler. Yeterli potasyum alınamayan beslenme planı sonucunda ödem görülmesi doğaldır. Potasyum deposu doğal gıdalar arasında; patates, mercimek, muz, ıspanak, pancar, fasulye, yoğurt, erik, nar, portakal ve havuç sayılabilir.
Masaj yaptırın
Ayaklar, bacaklar ve bileklerdeki sıvı yoğunluğu masajla hafifletilebilir. Kan dolaşımına yardımcı olacak hareketler evde basit bir şekilde denenebilir. Nane ve lavanta yağı gibi rahatlatıcı özelliğe sahip aromatik yağlar masaj esnasında kullanılabilir.
Kafein alımını azaltın
Kafein alımı hamilelik süresince mutlaka sınırlandırılmalıdır. Kafein bilinen en iyi su tutuculardandır. Mevcut şişlikleri daha da kötüleştirebilecek olan kahve aynı zamanda bir idrar söktürücüdür. Fazla tuvalete çıkılması, vücudun daha fazla su tutulması gerektiğini düşünmesine neden olur.
Yüzün
Gebeler arasında yapılan çalışmalarda su içinde durmanın şişliklere iyi geldiği tespit edilmiştir. Su derinliği anne adayının boyunu geçmeyecek havuzda ayakta durmak, yürümek ve basit hareketler yapmak günlük egzersizlerin yerine geçecektir. Düzenli yüzmenin sonunda ayaklar, bacaklar ve bileklerdeki ödem hafifleyecektir.
Daha fazla sıvı tüketin
Ödemi önlemek için mutlaka yeterli sıvı tüketilmelidir. Vücut susuz kalırsa bunu telafi etmek için daha fazla su tutmaya çalışacaktır. Gebelikte günde en az 10 bardak su içilmesi tavsiye edilir. Yeterli sıvı alımı vücudun nem dengesini korurken böbreklerin kötü şeyleri atmasına da yardımcıdır. Su içmeyi lezzetli hale getirmek için sürahi içine limon dilimi, nane yaprağı veya çilek atılabilir.
Rahat ayakkabılar giyin
Gebelik topuklu ayakkabılara mola verme zamanıdır. Rahat, sağlıklı, ayağa tam oturan ve bileği tam kavrayan bir modelle kalça ve sırt problemlerinin de önüne geçilebilir. Hamilelik boyunca oluşan ödem ve vücuttaki bağların genişlemesiyle birlikte ayak numarasını büyüyebileceği unutulmamalıdır. Bazı kadınlarda doğum sonrası ayak numarası geriye dönerken bazı kadınlarda kalıcı olur.
Ayaklarınızı yükseğe kaldırın ve dinlendirin
Bebek doğmadan önce anne adayları hemen her fırsatta dinlenmelidir. Ayaklar biraz yükseğe kaldırılarak kısa molalar vermek iyi fikirdir. Özellikle gün sonunda dinlenerek ayaklar, bacaklar ve bileklerde biriken sıvı boşaltılabilir.
Yürüyün
Günde belli aralıklarla kısa yürüyüşler yapmak kan dolaşımının düzelmesine katkı sağlar. Hamileler için en güvenli egzersiz olan yürüyüş, açık havada yapıldığında keyifli bir mola haline dönüşecektir.
Bol ve rahat giysiler seçin
Özellikle ödemin yoğun olduğu bölgeleri saran kıyafetler durumu daha da kötüleştirebilir. Kıyafet seçiminde dolaşıma engel olmayacak kadar bol, esnek ve rahat modellere öncelik verilmelidir.
Serin kalın
Serin ortamlarda bulunmak, ödem oluşan bölgelere soğuk kompres uygulamak ve kapalı yerlerde vantilatör yakınına oturmak sıcak yaz aylarında hamilelik yaşayanlara önerilir.
Hamilelikte Ayak Şişmesinde Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Şişmiş ayak ve bacaklar hamileliğin sıradan sorunları arasında yer alır. Şişen ayak, bacak ve bileklere ek olarak yüz ve göz çevresinde de ani değişiklikler yaşanması akıllara farklı sağlık sorunlarını getirir. Hem anneyi hem de bebeği olumsuz etkileyecek durumlar arasında;
- Nefes almada zorluk
- Baş dönmesi ve bulanık görme
- Bilinç bulanıklığı veya kapanması
- Sadece bacağın bir bölgesinde görülen ağrı ve acıya eşlik eden kızarıklık sayılabilir.
Bebek büyüdükçe ağırlaşan rahim, bacaklardan kalbe giden kan akışını yavaşlatabileceği için haftalar ilerledikçe ödem sorunları daha fazla görülebilir.