Anne-babaları en çok endişe ettiren durumlar arasında (genelde bebeklerin ilk 1 yaşında yoğun olarak görülen) alerjik reaksiyonları gösterebiliriz. Özellikle bebeklerde ani olarak beliren bu alerjilere kimi zaman bebeğin yediği besinler, kimi zaman da giydiği kıyafetler, kullandığınız deterjanlar veya parfümlü yumuşatıcılar gibi içerisinde kimyasal madde bulunduran temizlik ürünleri sebebiyet verebilmektedir. Bebeklerde alerji neden olur? Alerji belirtileri nelerdir? Alerji testleri nasıl yapılır? Gibi sorulara sizler için yanıt bulmaya çalıştık. Yazımızın devamında bebeklerde alerji ile ilgili merak edilen soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
Alerji Nedir?
Alerji, aslında bağışıklık sisteminin dış etkenlere karşı aşırı tepki vermesi durumudur. Bebeğinizin vücudu dışarıdaki herhangi bir maddeyi yabancı olarak algıladığında farklı reaksiyonlarla tepki verebilir.
Alerjiye Neler Sebep Olabilir?
Alerjiye birçok farklı etken sebep olabilir. Bu, tamamen bebeğinizin bağışıklık sistemi ile alakalıdır. Başlıca alerjik reaksiyonlara sebebiyet verebilen maddeleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Toz
- Kedi-köpek tüy ve kepekleri
- Sigara dumanı
- Çimen
- İnek sütü (bebeklerde çok sık görülür)
- Süt ürünleri
- Kivi
- Fıstık
- Yumurta
Bebeğinizde alerji ile karşılaştığınız ilk anda aklınıza en son yediği besini getirmelisiniz. Her bebeğin bünyesi, genetik kimliği farklıdır. Yani, hiç ummadığınız bir ürün bile bebeğinizde alerjiye sebep olabilir. Bu yüzden bebeğinizin en son yediği besinden yola çıkmak, size tahmin etme kolaylığı sağlayacaktır.
Bebeklerde Alerji Belirtileri
Bebeklerdeki alerji birçok farklı yolla kendini gösterebilir. Alerji, vücudun her yerinde kendini gösterebileceği gibi, etkilediği tek bir noktada da reaksiyon verebilir. Bu belirtileri ve etkiledikleri noktaları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Alerji Bebeğinizin Cildini Etkilemişse: Kaşıntı, egzama, ürtiker (kurdeşen), kızarıklık gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
- Alerji Bebeğinizin Gözlerini Etkilemişse: Göz ve göz kapağında kızarıklık, şişme ve kaşıntı ile kendini gösterebilir.
- Alerji Bebeğinizin Akciğerlerini Etkilemişse: Astım, boğazda kaşıntı, nefes darlığı, yutma güçlüğü, öksürük, morarma gibi belirtiler ile kendini gösterebilir.
- Alerji Bebeğinizin Sindirim Sistemini Etkilemişse: İshal, bulantı, kusma, kanlı kaka yapma, karın ağrısı, yutmada zorluk gibi belirtiler gösterebilir.
- Alerji Bebeğinizin Dolaşım Sistemini Etkilemişse: Tansiyon düşüklüğü, el ve ayaklarda soğukluk, bayılma gibi belirtiler olabilir.
- Alerji Bebeğinizde Burun ve Boğazını Etkilerse: Burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, dudaklarda ve boğazda şişlik oluşması gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.
Bunların yanında, bebeğinizin kendini anlatabilmek için kullanabildiği tek (özellikle yenidoğan bebeklik döneminde) iletişim aracı olan ağlama, ve belirtilerin verdiği konforsuzluktan doğan huzursuzluk da bu belirtilere eşlik edebilir.
Alerji Testleri Nasıl Yapılır?
Alerji testlerinin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Yukarıda saydığımız belirtilerden biri ya da birkaçı ile karşılaşmanız durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurup bu testlerden doktorunuzun uygun gördüğünü yaptırmanızı tavsiye ederiz. Bu testleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Deri testleri (prick testi)
- Eliminasyon diyeti (Alerji yaptığı düşünülen besin diyetten uzaklaştırılarak uygulanmaktadır.)
- Spesifik IgE testi
- Besin yükleme testleri (Alerjiye sebep olduğu besin kontrollü bir biçimde verilerek reaksiyonlar gözlemlenir.)
- Endoskopi
- Bileşene dayalı tanı yöntemleri
Fakat burada anne-babalara büyük sorumluluk düşmektedir. Hastaneye gitmeden önce bebeğinizi gözlemlemeli, ve hem zaman hem de maliyet açısından tasarruf etmek için ilk tahmini sizler yapmalısınız. İyi gözlem gücüne sahip anne-babalar, çocuklarının kahramanlarıdır. Özellikle de pandemi döneminde hastanelerde olabildiğince az bulunmamız gereken bu zamanlarda, doktora bilinçli bir biçimde danışmanız sağlığınız açısından önemlidir. Bu yüzden doktora gitmeden önce evde iyi gözlem yapmanızı ve doktora gideceğiniz zaman ise Covid-19 tedbirleri kapsamında maske ve sosyal mesafe kurallarına dikkat etmenizi tavsiye ederiz.
