Bebeklerde katı gıdaya geçişle birlikte (ve/veya farklı sebeplerle) kabızlık meydana gelebilir. Kabızlığın belirtilerini, olası nedenlerini ve ebeveynlerin yapabileceklerini inceleyelim. Kabızlık nedeniyle bebeğin beslenme planında değişiklik yapılması da gerekebilmektedir.
Bebeklerde Kabızlık Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde kabızlığın çeşitli belirtileri mevcuttur. Ebeveynin bu belirtileri göz ardı etmemesi gerekir.
Bebeğin;
- Kendini huzursuz hissetmesi
- 5-7 gündür dışkısını yapmaması
- Tuvalete çıkmakta zorluk çekmesi
- Karnında şişkinlik olması
- Dışkısında kan görülmesi
- Çok sıvı veya katı/sert dışkılaması
- Yeme düzeninin değişmesi
- Tuvalete çıkma düzenindeki değişiklikler
kabız olduğunu işaret ediyor olabilir.
Bebeklerde Kabızlık Neden Olur?
Bebeklerde kabızlığa yol açabilecek etkenleri inceleyelim. Bu maddelerde değişikliğe gitmek düzenlemeler yapmak faydalı olabilir.
- Bebeğin beslenme planının düşük lifli gıdalardan oluşması kabızlığa sebebiyet verebilir.
- Huzursuzluk ve stres tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi bebeklerde de olumsuz sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Stres kabızlığın nedenleri arasında yer alabilir.
- Beslenme planında yapılabilecek bir diğer hata da yeterli miktarda sıvıya yer verilmemesidir. Sürekli katı gıdalardan oluşan bir beslenme alışkanlığı kabızlığa yol açabilir.
- Seçilen gıdalar da kabızlığın nedeni olabilir. Özellikle muz ve mısır gevreklerinin çok fazla tüketiminin kabızlığa sebebiyet verebileceğinden şüphe edilmektedir.
- Beslenme düzeninin yanı sıra bebeğin sindirim sistemindeki bir hastalık da kabızlığın nedeni olabilir.
- Bebeğin tükettiği besinlerden birinin içeriğine karşı (örneğin süt veya soya) alerjisi söz konusu olabilir.
Bebeklerde Kabızlık Durumunda Neler Yapılmalıdır?
Her sağlık probleminde olduğu gibi yapılacak en doğru seçim bir doktora danışmaktır. Pandemi nedeni ile hastaneye gitmek riskli olabileceği için öncelikle doktorla telefonla iletişime geçmek faydalı olacaktır.
Kabızlıkla ilgili ebeveynlerin alabilecekleri önlemleri yapabilecekleri değişiklikleri inceleyelim.
- Bebeğin karnına masaj yapmak bebeğin rahatlamasına yardımcı olabilir.
- Bebeğin sıcak/ılık suyla banyo yaptırılması daha rahat hissetmesine katkıda bulunabilir.
- Egzersiz; tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi bebeklerde de bağırsak hareketlerini tetikler. Bebeğin yardım ile egzersiz yapmasını sağlamak (örneğin bacaklarını bisiklet sürer gibi çevirmek) faydalı olabilir.
- Doktorunuza da danışarak bebeğiniz için kullandığınız mamayı değiştirebilirsiniz.
- Beslenme planında değişiklik düşünülebilir. Özellikle çok sık katı gıdalar tüketiliyorsa ve sıvıya fazla yer verilmiyorsa beslenme planı gözden geçirilmelidir.
- Lif bakımından yüksek gıdalar tercih edilebilir.
- Bebeklerin çok sık dışkı yapmadığı unutulmamalıdır. Bebeğiniz kabız olmayabilir ve herhangi değişikliğe ihtiyaç duymayabilir.
- Annenin tükettiği gıdalar anne sütünü dolayısı ile bebeği etkileyebilmektedir. Bu nedenle annenin de beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmesi faydalı olabilmektedir.
- Bebeğin ihtiyacı kadar su tükettiğinden emin olunmalıdır. Bebeğe gereğinden fazla su vermek de zararlı olabilecektir. Miktar konusunda ayarlama yapmak için doktora (pandemi nedeni ile mümkünse telefonla) danışılmalıdır.
- Sebze ve meyve püreleri beslenme planına eklenebilir. Bununla birlikte meyve pürelerinin çok fazla şeker içermesi dezavantaj oluşturabilmektedir. Sebze pürelerinde ise bebeğin boğazına kaçabilecek büyük sebze parçaları olmamasına dikkat edilmelidir.
Özetle; bebeklerde çeşitli nedenlere bağlı olarak kabızlık meydana gelebilmektedir. Kabızlıkta ilk belirti çoğunlukla dışkılama sıklığının azalması olsa da yazımızda ifade ettiğimiz göstergeler de değerlendirilebilir.
Ebeveynin dikkat etmesi gereken bir diğer nokta da dışkının katı/sıvı olması veya rengidir. Çok katı/sıvı, siyah renkli dışkı veya dışkıda kan lekelerinin olması kabızlığa işaret edebilir. Kabızlık denilince hata çoğunlukla beslenme düzeninde aransa da yaşanan sorun başka bir hastalığın belirtisi de olabilir. Bu nedenle mümkün olan en kısa sürede doktora (pandemi nedeni ile mümkünse telefonla) danışılmalıdır.
Kabızlık sorunu geçince de bebeğin yaşına ve ihtiyaçlarına uygun şekilde beslenmesi gelişimi açısından son derece önemlidir. Bebeğin beslenmesi gösterilen özen bebeğin sağlığına ve geleceğine yatırım olarak ifade edilebilir.