Bebeklerin kakası bizlere onların sağlığı ilgili ipuçları verir. Her alt değişiminde bebeğin bezini gözlemleme fırsatı bulunabildiği için bir sorun olması durumunda dikkatli ebeveynlerin gözünden kaçması pek mümkün değildir. Peki bebeklerde kaka renkleri ve anlamları nelerdir?
Bebeklerde Kaka Renkleri ve Anlamları
İlk Kaka Siyah Mekonyum
Doğum gerçekleştikten sonra 24 saat içerisinde bebeğin ilk kakasını yani mekonyumunu yapması beklenir. Bu süreç en fazla 48 saate uzayabilir ve 48 saat içerisinde ilk kaka yapılmazsa bir sorun olma olasılığı göz önünde bulundurulur. Peki, ilk kaka nasıl olmalıdır? Mekonyumun rengi siyaha yakın koyu yeşildir ve yapışkan kıvamdadır. Bunun nedeni ise doğumda yutulan sıvılar ve bilirubin içermesidir. Yaklaşık 3-4 gün boyunca kakanın bu formda olması normaldir. Bu süreden sonra hala siyaha yakın koyu renkte kaka devam ediyorsa, bebeğinizin yetersiz beslendiği anlamına geliyor olabilir. Bu durumda doktora danışılması gerekmektedir.
Yenidoğan Kakası
Yenidoğan bebeklerin anne sütü ile beslenmesi durumunda günde 8-10 kez, mama ile beslenmesi durumunda günde 3-4 kez kaka yapması beklenir. Anne sütü ile beslenen bebeklerde kakanın kıvamı daha cıvık ve suludur. İlk 3-4 günlük süreçten sonra bebeğin kakasının rengi yavaş yavaş koyu yeşilden sarıya doğru dönmelidir. Bu dönemde hem anne sütü hem de mamayla beslenen bebeklerde hardal sarısı ya da açık sarı kaka görülmesi, aynı zamanda kakanın üzerinde küçük sarı benekler olması normaldir. Kakanın rengi mama ile beslenen bebeklerde, anne sütü ile beslenen bebeklere göre daha koyu tonlardadır. Bu nedenle mama ile beslenen bebeklerde, turuncu ya da kahverengiye yakın renkte kaka ile karşılaşılabilir. Bu durumda endişelenmeye gerek yoktur.
Yeşil Renk Kaka
Bebeğin bezinde yeşil renk görülmesi, duruma göre değişmekle beraber genelde normal kabul edilmektedir. Ancak parlak tonlarda yeşil renkler, annenin antibiyotik kullandığını ya da bebekte nezle, grip olabileceğini gösteriyor olabilir. Yeşil renk dışkıda ciddi bir rahatsızlık söz konusu olması pek olağan değildir. Annenin ya da bebeğin yeşil renkte bir besin tüketmesi dışkının rengini etkileyebilir. Bu renk kaka görmeniz durumunda eğer eşlik eden farklı bir semptom söz konusu değilse endişelenmenize gerek yoktur.
Kırmızı Renk Kaka
Bebeğin bezinde karşılaşılmaması gereken renklerin başında kırmızı renk gelmektedir. Bunun birçok nedeni olabilir. Bebeğin ilk 6 aylık döneminde yani henüz ek gıdaya başlamadan önce kırmızı renk ile karşılaşılıyor ise; bebekte anal fissür olması ya da sindirim sisteminde kanama olması durumu söz konusu olabilir. Aynı zamanda bebeğin süt alerjisinin olması ya da bu dönemde yedirilmemesi gereken bir şeye karşı alerjik reaksiyon gösteriyor olması da sıkça karşılaşılan durumlardır. Pancar gibi kakaya rengini verecek herhangi bir besin tüketilmişte olabilir ancak son durum söz konusu değilse bezde kırmızı renk görülmesi durumunda muhakkak doktora danışmalı ve gerekli tetkikleri yaptırmalısınız.
Beyaz Renk Kaka
Bebeğin dışkısında karşılaşmak istemeyeceğimiz bir diğer renk ise beyazdır. Beyaz renk dışkı, bebeğin hangi döneminde olduğu göz önünde bulundurularak farklı şekillerde anlamlandırılabilir. Eğer bebeğiniz yeni doğansa, beyaz renk dışkıyla beraber uykusuzluk, huzursuzluk durumları varsa kolik olma olasılığı yüksektir. Aynı zamanda yeni doğanlarda beyaz renk dışkı, kolestatik sarılığın habercisi de olabilir. Daha büyük bebeklerde ise karaciğerlerde sorun olması olasılığı yüksektir. Kısacası karaciğerin yeterince safra üretemediği anlamına gelir. Bu da elbette sindirim sisteminde bozukluklara yol açabilir. Kırmızı kakada olduğu gibi hiç vakit kaybetmeden çocuk doktoruna danışılmalıdır.
Bebeklerde Kaka Dokusu Nasıl Olmalı?
Bebeklerin kakasının rengi ve dokusu zaman zaman değişebilir. Önemli olan bunun takibini iyi yapmaktır. Her bez açtığınızda kakanın rengini ve dokusunu takip etmelisiniz. Bebeğin dışkısının yeşil, sarı ve turuncu olması normaldir. Cıvık ya da orta katılıkta olması da normaldir. Eğer çok katı formda dışkılama yapılıyorsa özellikle ek gıda sürecinde olan bebeklerde kabızlık sorunu görülmesi mümkündür. Aynı zamanda bebeğinizin yeteri kadar sıvı almadığı anlamına da gelebilir. Kakanın içinde parçacık olmayacak şekilde sıvı bir yapısı var ise bu sefer bebeğiniz ishal olmuş olabilir. İshalinde enfeksiyon, rotavirüs, üşütme, gıda alerjisi gibi birçok nedeni olabilir. Devam eden ve kronikleşen bir ishal durumu varsa, bebeğiniz normalden huzursuzsa ve ağlıyorsa, ağladığında gözyaşı akmıyorsa vakit kaybetmeden doktora danışmalı ve sorun ne ise tedavisine başlamalısınız.
Kakada Beyaz Pütürler
Bebeğin herhangi bir döneminde kakasında beyaz pütürler görülmesi durumunda karaciğerde bir problem olması söz konusu olabileceği için çocuk doktoruna danışılması gerekmektedir.
Mukuslu Kaka
Bebeklerde zaman zaman mukuslu kaka görülebilmektedir. Genelde bebeğin anne sütünü fazla aldığı ya da diş çıkartma döneminde fazla salya salgılayarak bunu yuttuğu anlamına gelir. Bu durumun 48 saatten fazla sürmemesi gerekmektedir. Sümüksü yapıda bir dışkılama varsa inek sütü alerjisini işaret ediyor olabilir. Anne eğer emziriyorsa inek sütü içeren ürünleri tüketmeyi bir süreliğine kesebilir.
Ek Gıda Sonrasında Kaka
Ek gıda sürecinin başlaması ile birlikte kakanın rengi, formu ve kokusu yetişkinlere benzemeye başlar. Bu süreçten sonra kakanın yapısı bebeğe verdiğiniz gıdalara göre şekillenir. Elbette normalden çok farklı bir renk görülüyorsa bir süre takibini yapıp gerekli görülmesi durumunda doktora danışılmasında fayda vardır.
Kısacası bebeğinizin bezinde kırmızı, beyaz, yenidoğan dönemi dışında siyah renkli kaka ya da kakanın içerisinde beyaz pütürler görüyorsanız vakit kaybetmeden doktora danışmalısınız. Bazı yiyecekler bebeğin kakasının rengini etkileyebilir. Bu nedenle takibi sağlayabilmek için bebeğinize verdiğiniz şeyleri not ederseniz bir sorun olması durumunda renk değişikliğine neyin neden olduğunu bulmanız da çok daha kolay olur. Kaka renginin kontrolünü sağlarken bebeğin genel hal ve hareketlerini de göz önünde bulundurursanız bir sorun olması durumunda çok daha hızlı karar verip buna göre harekete geçebilirsiniz.