4A Sigortalının Doğum Borçlanması İçin Gereken Şartlar Nelerdir?
Son günlerde özellikle Emeklilikte Yaşa Takılanların cevabını aradıkları soruların başında doğum borçlanması konusu gelmektedir. 1999 öncesinde sigortalı olmuş ancak prim gün sayısı emekli olmak için yeterli olmayan anneler, hamilelikte geçirdikleri süreyi doğum borçlanması olarak prim gün sayılarına ekletebilirler.
- Gebelik ve doğum nedeniyle çalışma hayatından belli bir süreliğine ayrı kalmak zorunda kalan kadınlar, doğum borçlanması hakkıyla geriye dönük prim ödemesi yapabilirler.
4A kapsamındaki kadın sigortalılar 3 defayla sınırlı olmak üzere yaptıkları her sağlıklı doğum için geriye dönük doğum borçlanması yapabilirler. Doğum tarihini takip eden 2 yıl içinde başvuru yapılabilir.
- Başvuru işlemleri https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-4a-dogum-borclanmasi-basvurusu adresi üzerinden hızlı, güvenli ve kolay bir şekilde tamamlanabilir.
4A sigortalının borçlanmak istediği döneme ait prim tutarı; talepte bulunulan tarihte kanunla belirtilen prime esas kazancın alt ve üst sınırında kalmak üzere kendilerinin belirlediği günlük kazancın %32’si oranında hesaplanır. Borçlanma talepleri;
- Sosyal Güvenlik il müdürlüklerine veya
- Sosyal Güvenlik merkezlerine dilekçe eşliğinde şahsen ya da posta yoluyla yapılabilir.
e-devlet üzerinden de talepte bulunulabilir.
Doğum Borçlanması Nedir?
Emekli olabilmek için tüm şartları yerine getiren ancak prim gün sayısında eksik olan çalışan anneler doğum borçlanması yaparak eksiklerini tamamlayabilirler. Sigortalılar için başvuru işlemleri hizmetin geçtiği sosyal güvenlik il müdürlükleri ya da merkezlerine yapılabilir.
Talep dilekçeleri postayla yapılabileceği gibi başvurular online ortamda e-devlet üzerinden de hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Başvurular esnasında herhangi bir evrak istenmez. Tespit, kurum hizmet kayıtları üzerinden yapılır.
Kimler Doğum Borçlanması Yapabilir?
Doğum öncesinde;
4A kapsamında sigortalı olan kadınlar yani hizmet akdine tabi çalışanlar,
4B kapsamında sigortalı olan kadınlar yani kendi hesabına bağımsız çalışanlar ve
4C kapsamında sigortalı olan kadınlar yani bir kamu kurumunda çalışanlar doğum borçlanması yapabilirler.
Doğum Borçlanması İçin Aranan Şartlar Nelerdir?
Gebelik ve doğum nedeniyle iş hayatından uzak kalmak zorunda olan kadınlar iki yıl süreyle borçlanabilmek için doğumdan önce;
- 4A kapsamında sigortalılığı tescil edilmiş, adına prim bildirilmiş ve ödenmiş olması
- 4B kapsamında sigortalılığı tescil edilmiş, adına prim ödenmiş veya borç çıkarılmış olması
- 4C kapsamında sigortalılığı tescil edilmiş ve
- Çalışma hayatının doğumdan önce başlamış olması şartları aranır.
Doğumun sağlıklı olması istenirken borçlanılacak süre içerisinde çocuğun yaşıyor olması gerekmektedir. Doğum borçlanması yapan anneler için ilgili tarih aralığında prim ödemesi yapılmaz.
Doğum Borçlanma Süreleri
Doğum borçlanma süresi maksimum 2 yıldır. Süre hesaplaması yapılırken;
- Doğumdan sonraki 8 hafta
- Çoğul gebeliklerde doğumdan sonraki 10 hafta
- Doğumdan önceki 3 hafta ve
- Doğumdan sonraki istirahat dönemi dikkate alınır.
Kadın sigortalılar doğum nedeniyle çalışamadıkları süreyi en fazla 2 yıl ve 3 defaya mahsus olmak üzere borçlanabilirler.
Kadın çalışanın doğum yaptıktan sonra ödemiş oldukları primler borçlanmaya dâhil edilmez. Ödenmiş prim süreleri 2 yıllık borçlanmadan düşülür. Doğum borçlanması yapılmasının ardından çocuğun vefat etmesi halinde borçlanma biter. İki doğum arasında 2 yıldan daha az süre olması halinde borçlanma başvurusu sadece iki tarih aralığı için yapılabilir.
Birden fazla doğum borçlanması olması halinde ödenecek prim en düşük veya en yüksek tutar arasından seçilebilir. Borçlanmada ödenecek tutar emekli aylığının artması için önemli bir kriterdir.
Doğum Borçlanması Ödeme Kanalları
Ödemeler kurumun anlaşmalı olduğu bankalar, merkez vezneleri veya PTT üzerinden yapılabilir. Anlaşmalı bankalar üzerinden yapılacak ödemeler online veya mobil kanallar üzerinden gerçekleştirilebilir. Borçlanma Tutarı Hesaplama işlemleri ve başvuru takibi e-devlet üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu hizmetleri aracılığıyla yapılabilir.