Canlı ve sağlıklı doğan bebeklerin masraflarına destek olmak için devlet tarafından anneye ödenen maddi desteğe “doğum yardımı” denir. Ödemeler Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yapılır. Yeni doğan çocuk yardımı miktarı;
- Birinci çocuk için 300 TL
- İkinci çocuk için 400 TL
- Üç ve daha fazla çocuk için 600 TL’dir.
Bu destekten doğum yapmış tüm anneler faydalanabilir. Doğum yardımı uygulaması 15 Mayıs 2015 tarihinden itibaren devreye sokulmuştur. Bu tarihten önce doğan çocuklar için destek ödemesi gerçekleştirilemez.
Doğum Yardımından Kimler Faydalanabilir?
Çalışan veya çalışmayan tüm anneler bu haktan faydalanabilirler. Türk vatandaşları ve Mavi Kart sahiplerine tanınan hak 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra gerçekleşen canlı doğumlar için geçerlidir. Bu tarihten önceki doğumlar için doğum yardımı başvurusu yapılamaz. Ödeme miktarı belirlenirken kaçıncı çocuk olduğunun hesaplanması için bu tarihten önce doğmuş çocuklar işleme dâhil edilir.
- Başvuruların anne tarafından bizzat yapılması şartı aranırken
- Ölü olarak gerçekleşen doğumlardan hak elde edilemez.
Yardım başvuruları; ilgili nüfus müdürlükleri üzerinden gerçekleştirilir.
Doğum Yardımı Başvuruları Nereye ve Nasıl Yapılır?
Doğum yardımı başvuruları canlı doğum gerçekleşmesinin ardından anne tarafından şahsen ilgili nüfus müdürlüklerine yapılır. İlk olarak çocuğun bilgileri “Kimlik Paylaşım Sistemi” adıyla bilinen KPS’ye işlenmelidir. Yine anne tarafından eksiksiz olarak doldurulacak “Doğum Yardımı Başvuru Dilekçesi” imzalanarak ilgili birime doğrudan, iadeli taahhütlü posta ya da kargo yoluyla teslim edilebilir. Başvuru işlemleri;
- Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler il müdürlüklerinde
- Sosyal Hizmet Merkezlerinde
- Kamu kurum ve kuruluşları personeli içinse çalışılan yerde tamamlanır.
Yurtdışında yaşayan vatandaşlar başvuru işlemlerini büyükelçilik ya da konsolosluklar aracılığıyla gerçekleştirebilirler.
- Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Doğum Yardımı Başvuru Sonuçları https://www.turkiye.gov.tr/ashb-dogum-yardimi-basvuru-sonucu-sorgulama adresi üzerinden kolay ve güvenli bir şekilde yapılabilir.
Annenin ev hanımı babanın kamu kurum ve kuruluşlarında memur olması halinde başvurular çalışılan işyerine yapılabilir. Doğum yardımı için anne ya da babanın memur olması yeterlidir.
Doğum Yardımı Ödemeleri Ne Zaman ve Nereye Yapılır?
Doğum yardımı nakit olarak ödenir. Ödemeler başvuru yapılan ayı takip eden ayın 25.gününe kadar tamamlanır. Hak sahipleri ödemelerini PTT şubelerinden şahsen alabilirler. Başvurunun kabul edilip edilmediğini öğrenmek için;
- e-devlet üzerinden sorgulama yapılabileceği gibi
- En yakın PTT şubesi ziyaret edilebilir veya
- PTT Müşteri Hizmetleri olan 444 1 788 numaralı telefon aranabilir.
Ödemeler, başvuru işlemi “Doğum Yardımı Sistemine” yani DYS’ye yansıdıktan sonraki ay içinde gerçekleşir. Doğum Yardımı alınmış çocuklar için yeniden başvuru yapılamayacağı gibi ödeme de alınamaz. İlgili tarihten sonra evlat edinmiş olan aileler de Doğum Yardımı için başvuruda bulunabilirler.
- Çocuğun canlı doğduğu doğum sonrasında annenin vefat etmesi halinde işlemler Türk vatandaşı veya Mavi Kartlı baba üzerinden yapılabilir.
Hamileyken Doğum Yardımı başvurusu yapılamaz. Canlı doğumun gerçekleşmesinin ardından bebek kimlik bilgilerinin “Kimlik Paylaşım Sistemine” girilmiş olması şartı aranır.
Doğum Yardım Ödeme Miktarı Nedir?
Kamu çalışanları için Doğum Yardımı ödeme miktarı sözleşmede belirtilen rakamdır. Bakanlık tarafından belirlenmiş tutarla sözleşme arasındaki farklar kurum tarafından ödenir. Kurumun belirlediği yardım miktarının daha yüksek olması halinde Bakanlık ödemesi yapılmaz.
- Birinci çocuk için 300 TL
- İkinci çocuk için 400 TL
- Sonraki çocuklar için 600 TL Doğum Yardımı ödemesi yapılır.
15 Mayıs 2015 ve sonrasındaki canlı doğumlar için elde edilen hakla ilgili son başvuru tarihi yoktur. Bu tarihten önce doğmuş çocuklar için yardım hakkı oluşmaz. İkiz doğumlarda değerlendirme 1. ve 2.çocuk olmak üzere yapılır. İlgili tarihten önce doğmuş çocuklar, ilgili tarihten sonraki doğum başvurularında çocuk sayısının belirlenmesi için değerlendirmeye tabii tutulur. Canlı doğumun evde gerçekleşmişse, başvuru işlemlerini eksiksiz bir şekilde tamamlanması halinde hak sahiplerine ödeme yapılır.
- “Şartlı Gebelik Yardımı” ve “Doğum Yardımı” birbirini etkilemez. Şartlı Gebelik Yardımı almış olan anneler 15 Mayıs 2015 tarihinden sonra yaptıkları canlı doğumlar için başvuru yapabilirler.
Doğum yardımı tek seferliktir. Ödemeler her çocuk için sadece 1 kere yapılır. Anne veya babanın Türk vatandaşı olması veya Mavi Karta sahip olması halinde başvuru gerçekleştirilebilir.
- “Doğum Yardımı” vergi kesintisine tabii tutulamaz ve haczedilemez.
PTT aracılığıyla yapılacak Doğum Yardımı ödemeleri için üzerinde TC kimlik numarası olan resmi belge ibrazı zorunludur. Hesaba gönderilen ödemeler 1 yıl içinde teslim alınmalıdır. Bu süre içinde alınmayan ödemeler kuruma iade edilir. Ayrıca emzirme ödeneği ile ilgili bilgi almak için Emzirme Ödeneği yazımızı inceleyebilirsiniz.
